Co to jest indeks glikemiczny? Ania Matusik w TVN Meteo Active

Co to jest indeks glikemiczny? Na to i na wiele innych pytań związanych z wartościami tabel indeksu glikemicznego, to jak wpływają one na zdrowie – odpowiadam w TVN Meteo Active – Dorocie Gardias.

Zapraszam do obejrzenia filmu.

Dorota Gardias: Wszyscy tutaj w studiu rozmawialiśmy o tym co to jest ten indeks glikemiczny i tak szczerze Ci powiem, że nie potrafiliśmy jasno powiedzieć co to jest indeks glikemiczny, czy mogłabyś nam rozjaśnić w głowach i powiedzieć co to jest?

Ania Matusik: Oczywiście, wiele osób ma problemy z tym jak zdefiniować indeks glikemiczny. W skrócie, jest to odpowiedź naszego organizmu na pojawienie się węglowodanów. Co to są węglowodany? węglowodany są podstawowym, najlepszym źródłem energii dla naszego organizmu. Produkty węglowodanowe są to kasze, chleb, ryż, makarony, ziemniaki. Tak zwane „wypełniacze”. Także indeks glikemiczny określa to jak wzrasta poziom cukru w naszym organizmie po przyjęcie danego produktu.

Dorota Gardias: Czyli jak zjemy dany posiłek to może on sprawić, że poziom naszego cukru będzie bardzo wysoki bądź niższy?

Ania Matusik: Dokładnie tak.

Dorota Gardias: Wyczytałam, że produkty o wysokim indeksie glikemicznym odpowiadają za naszą oponkę..

Ania Matusik: Tak, to prawda. Już przybliżam temat. Może jeszcze wspomnę, że wzorcem przy tworzeniu tabel z indeksem glikemicznym jest glukoza, czyli cukier najłatwiej przyswajalny i glukoza ma indeks glikemiczny 100. Najlepiej się wchłania i najbardziej podnosi poziom cukru w naszym organizmie. Jako ciekawostkę powiem, że chleb ma też blisko 100 indeks glikemiczny, białe pieczywo, kajzerki, pyszne bułeczki, które lubimy.

Dorota Gardias: Czyli to pytanie, które zadałam wcześniej, że ten indeks glikemiczny wysoki odpowiada za naszą oponkę, to by się wszystko zgadzało?

Ania Matusik: To by się wszystko zgadzało i jeszcze trzeba wspomnieć o mechanizmie, który warunkuje powstawanie tej oponki, otóż jeżeli w naszym organizmie pojawia się cukier, zostaje wydzielany hormon insulina, który powoduje obniżanie poziomu cukru i rozprowadza go do naszych komórek. Im wyższy indeks glikemiczny tym wyrzut insuliny jest dużo większy, także to, że na początku jesteśmy pobudzeni, jest nam dobrze, nasz mózg jest doskonale odżywiony, bo pojawiła się glukoza, która jest substratem do tego żeby nasz mózg pracował. Jeżeli ten wyrzut insuliny jest zbyt wysoki, szybko cukier jest neutralizowany, a poziom glukozy we krwi szybko spada. Co to powoduje? Po godzinie, dwóch stajemy się znowu głodni, bo nasz mózg chce cukru.

Dorota Gardias: Później bardzo szybko cukier został zneutralizowany, czyli znowu jesteśmy głodni. Czy to oznacza, że powinniśmy jeść głównie produkty o niskim indeksie glikemicznym?

Ania Matusik: Powinniśmy zwracać na to uwagę co warunkuje indeks glikemiczny, na pewno obróbka – mam tu na myśli chipsy, czy gotowane ziemniaki, gotowane warzywa, rozgotowane makarony, tym indeks glikemiczny jest większy.

Dorota Gardias: Czyli sposób przygotowanie posiłków wpływa na ten indeks glikemiczny.

Ania Matusik: Podnosi go.

Dorota Gardias: Czy mam rozumieć, że surowa marchewka będzie miała niższy indeks glikemiczny, niż ugotowana?

Ania Matusik: To jest właśnie bardzo dobre pytanie, bo surowa marchewka ma niski indeks glikemiczny, a ugotowana marchewka ma już wyższy indeks glikemiczny.

Dorota Gardias: To bardzo ciekawe, niesamowite. Jak do tego dodamy trochę masełka to już w ogóle..

Ania Matusik: A tu przy masełku to jeszcze jedną rzecz muszę dodać, gdyż jeżeli liczymy indeks glikemiczny całego posiłku to produkty wysokobiałkowe, mam tu na myśli mięso, ryby, owoce morza czy jajka obniżają nam indeks glikemiczny całego posiłku także starajmy się też łączyć w naszym posiłku węglowodany z dobrym źródłem białka i dobrym źródłem tłuszczów. Wtedy indeks glikemiczny jest niższy, jest mniejsza odpowiedź insuliny. To o czym wspominałam, żeby nie było tych gwałtownych skoków, które powodują, że czujemy się nagle pobudzeni, a za chwilę czujemy się zmęczeni.

Dorota Gardias: No dobrze no to już troszeczkę nam się przejaśniło, mamy więcej tej wiedzy. To teraz powiedzmy o tych tabelach, są różne tabele gdzie mamy jakby poukładane produkty o tym niskim indeksie glikemicznym średnim i wysokim. Co to są za tabele, jak się nimi posługiwać, jak to wszystko komponować jeśli chodzi o nasze posiłki żebyśmy byli zdrowi?

Ania Matusik: Tak, te tabele są bardzo przydatne dla osób, które samodzielnie komponują swój codzienny jadłospis. Dzielimy produkty tak jak już powiedziałyśmy na niski indeks glikemiczny, średni i wysoki. Niski indeks glikemiczny jest do 55, od 55 do 70 jest średni i powyżej jest to indeks glikemiczny wysoki.

Dorota Gardias: Które produkty mają najwyższy?

Ania Matusik: Cukier i białe pieczywo, dodam, że pieczywo razowe ma indeks glikemiczny niski bądź średni.

Dorota Gardias: Czyli jest duża różnica więc jeżeli ktoś codziennie na śniadanie je pszenne bułeczki to jeśli zamieni, będzie miał fajne efekty jeśli chodzi o zdrowie, a jak to połączymy jeszcze z aktywnością fizyczną to będzie super.

Ania Matusik: A jeśli wspomniałaś o aktywności fizycznej, aktywność fizyczna obniża nam reakcje organizmu na wysoki indeks glikemiczny.

Dorota Gardias: Co to znaczy?

Ania Matusik: Sportowcy, osoby aktywnie uprawiające sport i nie mówię o jakiś wyczynowych sportowcach, mogą sobie pozwolić na wyższy indeks glikemiczny, gdyż odpowiedź organizmu jest dużo bardziej pozytywna.

Dorota Gardias: Czyli możemy sobie pofolgować od czasu do czasu.

Ania Matusik: Jeszcze powiem, że jeżeli chodzi o wysoki indeks glikemiczny jest moment kiedy każdy może sobie pozwolić na ryż, makaron… Jest to moment po treningu. Myślę, że to jest bardzo istotną rzeczą.

Dorota Gardias: Kolejne pytanie dotyczy tego czy spożywanie tylko produktów nisko glikemicznych nie spowoduje jakiś zaburzeń jeśli chodzi o wydzielanie tej insuliny i dostarczanie cukru?

Ania Matusik: Absolutnie nie, zależy nam, żeby insulina była na w miarę stałym poziomie. Wiadomo, że pojawienie się węglowodanów jakiekolwiek by one nie były spowoduje odpowiedź insulinową, aczkolwiek nie grozi to żadnymi konsekwencjami zdrowotnymi. Przykładem produktów, które mają niski indeks glikemiczny są warzywa. Czy ktoś kiedyś słyszał żeby warzywa wpływały niekorzystnie?

Dorota Gardias: Absolutnie, wręcz przeciwnie.

Ania Matusik: No właśnie.

Dorota Gardias: Ostatnie pytanie.

Ania Matusik: O oponkę?

Dorota Gardias: Oponkę już mamy.

Ania Matusik: Tak, to wina insuliny, która buduje oponkę, tkankę tłuszczową.

Dorota Gardias: Ale jest jeszcze coś takiego jak dieta glikemiczna, prawda? Dla kogo dieta glikemiczna?

Ania Matusik: Jest to dieta dla cukrzyków, jest to dieta dla osób, które mają problem z tym, że insulina już nie jest w stanie wystarczająco obniżać cukru we krwi. Te osoby przede wszystkim powinny zwracać uwagę na to, żeby te produkty były o jak najniższym indeksie glikemicznym, unikać węglowodanów, niestety. Są inne składniki pokarmowe, które mogą nam służyć jako substrat energetyczny, żebyśmy dobrze funkcjonowali więc te węglowodany nie dość, że są odpowiedzialne za oponkę to jeszcze mogą powodować konsekwencje zdrowotne, jeżeli spożywamy je w nadmiarze. Także unikajmy czipsów, wszystkich wysoko przetworzonych produktów, białego pieczywa. Są dużo zdrowsze zamienniki, także śmiało polecam.